نظر من مهم نیست بر اساس  تحقیقات انجام شده ، بهترین زمان برای مطالعه صحیح  ، دو تایم زمانی هستند که مغز ،  آماده جذب و پردازش اطلاعات است  : ساعت 10 صبح تا 2 بعد از ظهر و ساعت 16 تا ساعت 22 شب می توانند بهترین زمان برای مطالعه و یادگیری باشند.

آیا اصلا بهترین زمان برای مطالعه وجود دارد ؟

در ابتدا مقاله بهترین زمان مطالعه مشخص شد ولی آیا کسی که در همان زمان ، باید در کلاس حاضر شود و یا  در محل کار باشد چی ؟

پس در اینجا به  این نکته باید توجه کنیم که هر کسی با در نظر گرفتن ، شرایطی که دارد  می تواند از بین زمان های مناسب برای مطالعه ، یکی را انتخاب کند .

بعضی افراد که در ساعات  اولیه روز در کلاس درس هستند  و بعد از ظهر هم نمی توانند به دلایل خستگی مطالعه کنند ، پس نمی توان به این افراد پیشنهاد کرد که صبح یا بعد از ظهر مطالعه کنند این افراد فقط می توانند جوراب هایشان را از پا آورده و روی کاناپه یا تخت خواب ، بیفتند .

مطالب خواندنی : تفاوت حافظه کوتاه مدت با ذهن آموزش دیده (کاخ حافظه ) 

بعد از استراحت کوتاه در بعد از ظهر ، این افراد انرژی کافی برای مطالعه در شب را خواهند داشت .

فواید ، خواب کوتاه در بعد از ظهر

چه بخواهید یا نه ، بعضی از افراد به اجبار یا اختیار ، ساعات کاری طولانی دارد و این طولانی بودن انرژی زیادی از آنها می گیرد و  در نتیجه فرد نمی تواند ، بعد از ظهر را به مطالعه و یادگیری اختصاص دهد .

واقعا چقدر خوب میشد که مثل یک ربات بودیم و هر کاری را بدون محدودیت انجام می دادیم ولی در حقیقت ربات ها هم نیاز به تامین انرژی دارند .

خواب کوتاه یا چرت ، سبب  بهبود حافظه ، تقویت قوه ادراک و خلاقیت می شود همچنین خواب کوتاه سبب می شود میزان ادنوزین زیادی که در مغز جمع شده است کم شود  و در نتیجه به افزایش سطح انرژی کمک می کند و احساس سرحالی بیشتری خواهیم کرد .

در نتیجه می توانید بقیه روز با انرژی باشید و مطالعه موثر ( یادگیری ) آغاز کنید .

همچنین برای این افراد که صبح ها ، نمی توانند به هر دلیلی مطالعه کنند ، شب ها با این سیستم بهترین زمان برای مطالعه خواهد بود ، ولی افرادی که شب ها سر کار هستند این سیستم مناسب نیست در نتیجه نمی توان برای هر کسی یک ساعت مطالعه تعیین کرد .

مطالعه در روز بهتره یا شب

از  نظر علمی می توان به این سوال پاسخ داد که بهترین زمان مطالعه ، چه زمانی است ولی این مورد ، تنها عاملی نیست که باید در نظر گرفته شود .

اگر تصمیم داشته باشید که در روز مطالعه کنید با توجه به دلایل شخصی که دارید ، مطالعه در روز می تواند مزایا و معایب خودش را داشته باشد .

بعضی از افراد واقعا ، هنگام صبح ذهنشون کاملا آماده است که روند مطالعه و یادگیری شروع کنند ، بخاطر اینکه شب ها سر ساعت بخواب می روند و با گوشی هوشمند ، سریال ها ، فیلم های سینمایی  و شبکه های اجتماعی  خوابشان را  خراب نمی کنند .

در نتیجه می توانند دروس مشکل که انرژی زیادی برای یادگیری می طلبد را زمانی که انرژی بالایی دارند قرار داده و مطالعه کنند

مثلا فرض کنید که فردی که قرار است کتاب فیزیک مطالعه کند و مرحله بعد تست های متنوعی از منابع مختلف انتخاب کرده و  تمرین کند .

چقدر انرژی باید صرف کند مسلما انجام این کار در شب ، انرژی زیادی می خواهد طوری که خیلی از افراد روی کتاب بخواب می روند .

در مقابل افرادی که عادت دارند فقط شب مطالعه کنند و در طول روز حس مطالعه ندارند و در طول روز به انجام کار های دیگر ، دیدن فیلم وو....صرف می کنند .

البته این عادت مطالعه در شب به شرایط زندگی افراد هم بستگی دارد ، چون  بعضی از افراد  فقط در شب فضا برای مطالعه کاملا آماده می شود .

ترجیح می دهند که شب را به مطالعه و یادگیری اختصاص دهند زیرا در روز اینقدر عوامل حواس پرتی وجود دارد که عملا مطالعه تبدیل به کاری غیر ممکن می شود .

مطالعه در شب برای چه افرادی مناسب ؟

در حقیقت بعد از یک روز طولانی و انرژی بر ،  مطالعه در شب برای افرادی مناسب که می خواهند مطالبی که قبلا مطالعه کردند را مرور کنند .

محققان می گویند  که شب ها می تواند یکی از زمان های عالی برای مطالعه باشد بخصوص  قبل از خواب ، زیرا زمانی که می خوابیم ، اطلاعات در ذهنمان  دوباره تجزیه و تحلیل می شوند.

و سبب می شود مطالب بهتر در حافظه ذخیره شوند .

مطالعه قبل از خواب فوایدی دارد که به این ترتیب هستند

• میزان اضطراب کاهش می دهد
• سبب انتقال مطالب به حافظه بلند مدت می شود .
• تقویت قوه تخیل ( مطالعه کتاب داستانی و رمان )
• افزایش تمرکز ذهن ( اگر با هدف مطالعه کنید )
• داشتن خواب راحت ( به دلیل کاهش سطح کورتیزول )

در نتیجه افرادی که زمان زیادی به مطالعه و یادگیری اختصاص می دهند ولی هنوز زمانی برای مرور مطالب در نظر نگرفتند .

مطالعه یا مرور مطالب در شب بهترین گزینه برای آنهاست ، زیرا اگر مطالبی که مطالعه می کنید مرور نداشته باشند .

مطالعه بی فایده است در نتیجه مرور شبانه می تواند یکی از بهترین گزینه ها برای افرادی باشد که در طول روز زمان زیادی صرف یادگیری می کنند .

کاخ ذهنی و مرور

اگر مطالب کتابی مطالعه کرده باشید و مفاهیم اصلی به تصویر ذهنی تبدیل کرده و در کاخ ذهنی یا قصر ذهن  قرار داده باشید .

می توانید مرور را بصورت ذهنی با کاخ ذهنی انجام دهید ،  فرقی نمی کند که اتاق مطالعه باشید یا در تخت خواب و یا در مترو ... هر جایی که باشید می توانید مطالب مختلف بصورت ذهنی مرور کنید .

این یکی از فواید داشتن کاخ ذهنی یا کاخ حافظه است حتی بعضی از وقت ها خودم ، کد های تصویری اعداد بصورت ذهنی مرور می کردم ، منظورم تصاویری است که برای سیستم اعداد در نظر گرفته بودم و می خواستم آنها در ذهنم مرور کنم .

وارد کاخ ذهنی مورد نظر می شدم و یک به یک ایستگاه ها را بصورت ذهنی مرور می کردم و اعداد را یادآوری می کردم.

در نتیجه الان بدون مراجعه به کاخ ذهنی به تصاویر ذهنی اعداد یا سیستم حافظه اعداد مسلط هستم و می توانم عدد 80 رقمی در کمتر از 60 ثانیه به خاطر بسپارم .

این فقط مختص به حفظ اعداد نیست بلکه افراد مختلفی از روش کاخ ذهنی استفاده کردند از جمله متئو ریچی مبلغ مسیحی که کتاب های مذهبی مختلفی حفظ کردند و همچنین با همین روش به زبان چینی هم مسلط شدند .

برای کدام افراد مطالعه در صبح مفید ؟

با توجه به این نکته براساس شواهد علمی بدترین زمان برای مطالعه بین ساعات 4 صبح تا 7 صبح می باشد .

بعضی از افراد اعتقاد دارند که مطالعه یا درس خواندن در صبح بهتر از مطالعه در شب است ولی این نکته در نظر بگیرید که منظور از مطالعه در صبح بعد از 7 صبح هستش.

بیشتر بخوانید : تقویت حافظه برای درس خواندن-25 نکته طلایی و معتبر

چرا مطالعه در صبح برای بعضیا واقعا موثر است زیرا بعد از خواب شبانه عالی ، صرف یک صبحانه  حاوی مواد مغذی  و چند حرکت نرمشی ( ورزش سریع و کوتاه )

مغز در بهترین حالت برای یادگیری خواهد بود .

افرادی که عادت دارند که شب زود بخوابند  و  هنگام صبح ذهنشان کارایی بالایی دارد ، مطالعه در صبح بهترین زمان برای این گروه افراد است .

در مقابل افرادی که شب ها   بیدار هستند و دیر می خوابند مطالعه در صبح برای  این گروه غیرممکن است زیرا اصلا نمی توانند چشمانشان را باز کنند .

نور مناسب برای مطالعه

نور مناسب برای مطالعه ، همان نور طبیعی خواهد بود در واقع یک اتاق با پنجره های بزرگ بهترین گزینه است ولی اگر نور مستقیم به میز مطالعه می تابد و محیط بیش از حد روشن می شود این مناسب نیست و سبب حواس پرتی می شود پس با انداختن پرده ها ، شدت نور کم کنید .

تحقیقاتی که توسط دانشگاه لوند و لندن انجام شد نشان می دهد افزایش نور محیط ، عملکرد دانشجویان را افزایش می دهد .

حتی دانش آموزانی که کلاس شان نورپردازی بهتری داشته ، نتایج بهتری در خواندن ، املا و ریاضی بدست آوردند.

چه افرادی در بعد ظهر عملکرد بهتری دارند؟

اگر بعد از ساعات کاری یا کلاس درس هنوز هم انرژی برای مطالعه و یادگیری دارید ، بعد از ظهر می تواند یک تایم اضافه برای مطالعه باشد .

وقتی که دانش آموزان یا دانشجویان بعد از یک مرور کوتاه ، مطالعه را دوباره شروع کنند و مطالب جدید یاد می گیرند.

ولی اگر شبیه اکثر افراد در  بعد از ظهر ، هیچ انرژی برای مطالعه و یادگیری ندارید بهتر است یک خواب کوتاه داشته باشید که فوایدش ذکر کردم .

البته به غیر از خواب کوتاه در ظهر می توانید کمی بدوید و پرانرژی به میدان مطالعه برگردید .

بهترین زمان مطالعه برای افراد جوان و بزرگسال

افرادی که سطح انرژی بالایی دارند همانند افراد جوان و بعضی بزرگسالان ، بر اساس تحقیقات انجام شده شب ها ذهنشان فعال تر است  و به همین دلیل میتوانند در شب هم مطالعه موثری داشته باشند .

البته در شب عوامل حواس پرتی دیگری هم وجود که باید برطرف شوند .

در کنار زمان های مناسب برای مطالعه ، روش ها و تکنیک های خاصی برای مطالعه و یادگیری بهتر وجود دارد که می تواند به افراد کمک کند .

به طور مثال : تکنیک کاخ ذهنی ( کاخ حافظه ) ، سیستم حافظه اعداد ، تصویرسازی ذهنی و نقشه ذهنی تمام این موارد به نوعی سبب می شوند مطالب مدت زمان بیشتری در حافظه ذخیره شوند .

چند نکته مفید برای مطالعه و یادگیری

بیشترین سرعت انتقال اطلاعات

محققان می گویند که حافظه کوتاه مدت افراد در اواخر صبح ، در بالاترین سرعت انتقال اطلاعات قرار دارد   و همچنین حافظه بلند مدت بین ساعت 18:30 تا 20:30 دقیقه  عملکرد بهتری خواهد داشت .

نکات مهم

میزان یادگیری افراد و افزایش کارایی مطالعه فقط به زمان مطالعه بستگی ندارد بلکه عوامل دیگری نیز موثر هستند از جمله تکنیک های حافظه و تمرکز ذهن ، روش های یادداشت برداری ووو...  به همین دلیل در این بخش از مقاله به این موارد اشاره خواهد شد.

فراموش نکنید که مطالعه و یادگیری شبیه مسیری است برای رسیدن به قله کوه که یک کوهنورد باید عوامل مختلفی برای پیمودن مسیر در نظر داشته باشد .

زمان مطالعه و عادت سازی

زمان های مطالعه  را از قبل مشخص کنید تا این روند در دراز مدت منجر به ایجاد عادت زیبا کتاب خوانی و مطالعه شود .

اینکه فقط 21 روز را برای ایجاد عادت مطالعه در نظر بگیرید کافی نیست بعضی وقت ها ، ساخت عادت مفید کمی بیشتر زمان می برد ، پس برای ساختن یک روتین روزانه برای مطالعه و شکل گیری عادت مطالعه  و درس خواندن کمی بیشتر تلاش کنید و صبور باشید .

میزان زمان مطالعه و تمرکز

بعضی از افراد می گویند زمانی که به طور مداوم 2 یا 3 مطالعه می کنند عملکرد بهتری دارند ولی در حقیقت این طور نیست

 همه افراد بعد از گذشت 30 دقیقه و بیشتر ، تمرکزشان سیر نزولی می گیرد و ذهن خسته می شود و توانایی یادگیری کمتر می شود .

پس سعی کنید در بازه زمانی بیشتر از 45 دقیقه مطالعه نکنید به ذهنتان استراحت دهید .

قبل و بعد از مطالعه  استراحت فراموش نکنید زیرا یک ذهن خسته نمی تواند به درستی مطالب پردازش کند .

همچنین زمانی که ذهنتان آماده است می توانید مطالب جدید، تحلیل و بررسی کنید مطالعه را قطع نکنید در نتیجه داشتن تعادل در میزان زمان مطالعه بسیار با اهمیت است.

بهترین زمان مطالعه برای شما

برای اینکه بهتر بررسی کنید که چه زمانی بهترین زمان برای مطالعه بخصوص برای شماست با یک دفترچه یادداشت کارهایی که انجام می دهید  را بررسی و یادداشت کنید .

با این کار یک دید کلی از شیوه زندگی و کارهایی که انجام می دهید دست خواهید یافت و میتوانید بهترین تصمیم برای انتخاب زمان مطالعه بگیرید .

زیرا در حقیقت ، خیلی از کارها را بصورت ناخودآگاه انجام می دهیم ولی وقتی کارهای کوچک و بزرگ یادداشت کنید ذهنتان آگاه خواهد شد .

چه دوست دارید در شب مطالعه کنید و یا صبح زود ولی باید قبلش یک استراحت کافی داشته باشید بدون خواب ذهنمان شبیه لپ تاپی که شارژش در حال تمام شدن است کارایی بالایی نخواهد داشت .

در کنار خواب کافی ، تغذیه مناسب و تحرک بدنی بسیار مهم است زیرا عقل سالم در بدن سالم است یعنی هر وقت جسم نیرومند  و سالم باشد فکر هم به درستی کار خواهد کرد.

منابع :

لینک اول

لینک دوم