مبارزه با فراموشی و نمودار ابینگهاوس + 7 راز گفته نشدههنی ( یا قصر ذهن شرلوک )
منحنی یادگیری ابینگهاوس
طبق دانسته های منحنی یادگیری یا فراموشی ابینگهاوس در سال 1885 ، با گذشت زمان در طول چند روز یا هفته ، اطلاعات در حافظه از دست می روند ، مگر اینکه آن مطالب چندین دفعه به صورت فعال مرور شوند .
فرمول ریاضی منحنی فراموشی به شرح زیر است .
R نماد حافظه
S قدرت نسبی حافظه
t مربوط به زمان است .
R=t-e/s
نکته مهم این آقا( اهل آلمان ) یک سری آزمایش را انجام داد که در آن کلمات سه حرفی بی معنی را حفظ کرد ( کلمات بی معنی ) کلماتی مثل KAF و WID و غیره را بخاطر سپرد و سپس خود را آزمایش کرد تا بعد از چند روز یا هفته چند درصد از آنها را می تواند به خاطر آورد.
او به این نتیجه رسید که این درصد یادآوری کلمات بی معنی به صورت نمایی در طول زمان کاهش می یابد ، در ابتدا سرعت فراموشی زیاد است و بعدا کاهش می یابد .
بیشتر بخوانید : مطالعه بدون فراموشی با 11 تکنیک استثنایی و طلایی
درصد یادآوری کلمات بی معنی در همان لحظه 100 درصد
درصد یادآوری کلمات بی معنی 20 دقیقه بعد 60 درصد
درصد یادآوری همان کلمات یک روز بعد حدود 30 درصد
و همان کلمات درصد یادآوریشان حدود 25 درصد خواهد بود.
بخش ناگفته منحنی ابینگهاوس
آقای هرمان ابینگهاوس در آزمایش منحنی فراموشی به نتیجه دیگری هم رسید که کمتر کسی درباره آن صحبت می کند ، اگر مطلب آموخته شده دارای معنی خاصی باشند میزان فراموشی آنها نیز متفاوت است ، چیزی که در تصویرسازی اطلاعات از آن یاد می شود ، صرفا ایجاد تصاویر ذهنی نیست بلکه به نوعی کدگذاری تصویری همراه با معنی داربودن آن است .
به طور مثال اگر بخواهید کلمه KAF را صرفا با تکرار حفظ کنید چقدر در حافظه می ماند و اگر همان کلمه KAF را به چیزی معنی دار ربط بدهیم چقدر در حافظه می ماند ، KAF را می توانیم به یک کافه با کلاس یا نرم افزار کافه بازار ربط دهیم، یک مرجع برای دانلود بازی و برنامه های اندرویدی که شاید بیش از 100 دفعه از آن بازی ها و برنامه های متنوعی را دانلود کرده اید ، چه اتفاقی افتاد با معنی دار کردن یک کلمه بی معنی میزان ماندگاریش چقدر شد بله به حافظه بلند مدت منتقل شد .
مطالب مرتبط : حافظه بلند مدت ؛ با این روش ها شکست ناپذیر شوید !
پس یکی از راه ها برای بخاطرسپاری بهتر و انتقال آنها به حافظه بلند مدت معنی دار کردن آنها ست که اقای ابینگهاوس به آن اشاره کرده است .
مثال دیگر با لغت ZOF این هم یکی از کلمات بی معنی است که هرمان ابینگهاوس از آن برای ایجاد منحنی فراموشی استفاده کرد.
می توانیم از کلمه بی معنی ZOF به گیاه زوفا یا شربت ضد سرفه زوفا برسیم ، گیاه زوفا یک گیاه دارویی به رنگ بنفش است که بوته ای باریک و برگ های وارونه داره ، برای سرما خوردگی ، تقویت ایمنی .... کاربرد دارد .
چه اتفاقی افتاد ؟؟ کافیه بعد از دیدن کلمه بی معنی ZOF به زوفا یا گیاه زوفا ، شربت سرماخوردگی( می توانید حال و هوای خود را در حالت سرماخوردگی دوباره احساس کنید ) ... برسیم و برعکس .
تمام این موارد تکنیک هایی است که می تواند مطالب بی معنی را فراتر از منحنی فراموشی در حافظه نگهداری کرد ..
ایجاد تصویر ذهنی
ارتباط دادن با احساس
ارتباط با مطالبی که در حافظه هستند تمام این موارد می توانند قلاب های قوی برای یادآوری باشند .
در گام بعدی ، فقط تصاویر این کلمات بی معنی را به هم مرتبط کنید یعنی تصویر کلمه بی معنی KAF را به ZOF ارتباط دهید یعنی تصور کنید
که وارد نرم افزار کافه بازار شدید و یک شربت زوفا سفارش داد چون خیلی سرما خوردگی اذیتتان می کند و یا اینکه یک وارد یک کافه خیلی زیبا و خاص شدید و بعد یک شربت زوفا سفارش دادید و یا خدمتکار این کافه یک گیاه زوفا است با لباس های بنفش ، اگر این گونه تصور کنید منحنی فراموشی برای این موارد نزدیک به صفر خواهد بود .
مقابله با فراموشی مطالب
مقاله ای درباره تعداد ساعات مطالعه دانشجویان رشته پزشکی در آمریکا مطالعه کردم در این مقاله ، در این مورد نوشته بود که تعداد کمی از دانشجویان حدود 3 یا 5 ساعت در روز مطالعه می کنند و همچنین بعضی از آنها نیز حدود 12 تا 15 ساعت در روز مطالعه می کنند .
اما تعداد بیشتری از آنها حدود 8 تا 11 ساعت برای امتحانات درس می خوانند نکته ای که مهم است اینکه تعادل در تعدا ساعات مطالعه می تواند بهترین استراتژی برای مطالعه و مقابله با فراموشی باشد زیرا زمانی که بعضی از افراد سعی در افزایش ساعات مطالعه خود هستند ، کیفیت مطالعه آنها کاهش می یابد به چند دلیل ..
کاهش زمان خواب
افزایش استرس
افزایش فراموشی
کاهش نظم در مطالعه
خستگی جسمی
و دست آخر کاهش میزان یادگیری و افزایش فراموشی را به دنبال دارد ، شبیه چیزی که بسیاری از افراد می پرسند چرا با افزایش ساعات مطالعه نمراتم کمتر شده یا به عبارت دیگر میزان اشتباهات یا فراموشی بیشتر شده است .
برای مقابله با فراموشی باید به این نکته توجه کنید مطالعه یک مسابقه دو سرعت نیست بلکه مسابقه دو ماراتن است پس برای اینکه در این مسیر از نظر ذهنی و جسمی همیشه پر انرژی باشید و میزان یادگیری بالا و فراموشی در پایینترین حد ممکن باشد .
حداقل 3 بار ورزش در هفته ( دویدن )
خواب با اندازه کافی بین 6 تا 8 ساعت
تداوم داشتن مطالعه و مرور فعالانه
تعادل در ساعات مطالعه
تنظیم زمان مطالعه بین 30 یا 40 دقیقه
کاهش میزان عوامل حواس پرتی
نوشتن افکار روی کاغذ قبل از مطالعه
توجه به کیفیت مطالعه نه کمیت در نهایت باید یاد بگیرید که چگونه از درس خواندن لذت ببرید .
مرور اشتباه و فراموشی
وقتی صحبت از مرور می شود ، بیشتر افراد از انجامش امتناع می کنند چون فکر می کنند مرور کردن همان دوباره خوانی همان مطلب است ، که در حقیقت خیلی هم خسته کننده است و فکر می کنند که کاری بیهوده است و درست هم فکر می کنند .
ولی مرور درست اینگونه نیست یعنی دوباره خوانی نیست بلکه باید مرور به شکلی متفاوت باشد ، بصورت تست ، بخش های کوتاه 5 دقیقه ای ، با کلمات کلیدی و به صورت سخنرانی باشد .
اگر شما یک معلم هستید می توانید برای دانش آموزان خود با این روش ها یک مسابقه سرگرم کننده ( مرور عالی ) داشته باشید که در نزدیک امتحانات بسیار عالی است و سبب افزایش یادآوری مطالب درسی خواهد شد .
اما اگر می خواهید خودتان مرور کنید باید تنوع این کار را افزایش دهید .
بصورت فلش کارت
با کلمات کلیدی یا عبارت کلیدی
تست زدن
ضبط صدا
یاد آوری با تصویر ( ممکن است نقاشی خودتان باشد )
کاهش زمان مرور
تبدیل مطالب به دایره کلمات خودتان
با این موارد با رعایت اصول گیمیفیکیشن در مطالعه می توانید مرور را به بازی سرگرم کننده تبدیل کنید و از آن لذت ببرید
مرور اتوماتیک با…
چطور باید به صورت ناخودآگاه مرور کنیم ، چیزی که باید توجه کنید اینکه کاری های روزانه خود را چک کنید و سعی کنید در کنار عادت قدیمی ، عادت کوچک مرور کردن را قرار دهید ، مثلا وقتی که صبح از خواب بیدار می شوید و در حال درست کردن قهوه یا چای هستید می توانید 5 دقیقه را به مرور فعالانه قرار دهید .
یعنی به صورت ذهنی هر آنچه که می توانید یادآوری کنید و بر زبان آورید فقط 5 دقیقه نه بیشتر ، زمانی که در اتوبوس ، مترو یا در سالن انتظار مطب پزشک هستید می توانید فقط 5 دقیقه را به مرور ذهنی اختصاص دهید ، طبق تکنیک های عادت ، عادت جدید باید کوتاه و آسان باشد و چه بهتر متصل به انجام کار دیگر باشد تا سریعتر و به صورت ناخودآگاه انجام شود .
زمانی که مطالب را به قسمت های کوچک تقسیم کنید می توانید سریع و با کمترین زحمت هر مطلبی را مرور کنید ، دیگر مرور خسته کننده نیست و چون متصل به کار دیگر است بلافاصله انجام می شود .
زمان های طلایی را شکار کنید
- در مترو
- اتوبوس
- مطب دکتر
- انواع صف ها
- اول صبح
- استراحت میان روز
- آخر شب
- قبل از چک کردن اینستاگرام ( هر فرد به طور میانگین 50 دقیقه در اینستاگرام سپری می کند )
نرم افزار آنکی یا لایتنر
نرم افزار انکی یکی از بهترین ابزارهاست که کمک می کند کلمات ، متن ، صدا و چیزی را با استفاده از فلش کارت ها حفظ کنید ، زیرا به صورت اتوماتیک و با رعایت اصل یادگیری با فاصله یادآوری صورت می گیرد .
بعضی وقت ها تعداد فلش کارت ها خیلی زیاد می شود و واقعا مرور همه آنها در یک تایم یک ساعت یا بیشتر خسته کننده است( به نظر می رسد که حس درس خواندن نداریم ) ، پس می توانید در زمان های مختلف آنها را مرور کنید ، اگر تصور کنید که باید 120 دقیقه زمان برای مرور همه کارت ها صرف کنید کافیست ، در 8 تایم مختلف که 15 دقیقه زمان لازم دارد ، فلش کارت ها را مرور کنید .
در مرحله بعد می توانید حتی نرم افزار اندروید را به کامپیوتر و برعکس متصل کنید تا هر دو با هم هماهنگ باشند .
کلمات کلیدی یا شاه کلید
نوشتن یک متن یا مقاله بر اساس کلمات کلیدی صورت می گیرد ، بسیاری از مطالب در گوگل با کلمات کلیدی مشخص می شوند ، هر مطلبی از چندین شاه کلید یا عبارت کلیدی ساخته شده است و بقیه کلمات توضیحی هستند.
وقتی که یکی از طرفداران ایلان ماسک از او پرسید که چطور می توانید از هر انسان زنده ای به سرعت همه چیز را یاد بگیرد ؟ آیا راهکار متفاوتی دارید که می توانید اطلاعات بیشتری را در ذهن خود حفظ کنید ؟
ایلان ماسک پاسخ داد ظرفیت ذهن یا حافظه او بیشتر از مردم عادی نیست ، بلکه گفت باید دانش یا اطلاعات را شبیه یک درخت فرض کنیم ، در ابتدا اول سعی کنید قبل از یادگیری جزئیات ، نکات اصلی یعنی تنه و ریشه های درخت را درک کنید یعنی ( کلمات کلیدی یا شاه کلید ) که بار معنایی زیادی دارند ، زیرا هر چقدر تنه و ریشه درخت محکم تر باشند ، می توانند شاخه های بیشتری را تحمل کنند .
به عبارت دیگر کلمات کلیدی یا شاه کلید در واقع می توانند به منظره پایه های یک ساختمان تصور کنید اگر پایه ها یا پی ساختمان تحمل بار سنگین را نداشته باشد چطور می توانید یک ساختمان محکم داشته باشید اگر نتوانید موارد مهم و اصلی را یاد بگیرد چطور می توانید جزئیات را به آن متصل کرده و بخاطر آورید .
این موضوع خیلی ساده است ، بهترین و سریعترین راهکار برای مرور مطالب ، یادآوری کلمات یا عبارات کلیدی متن است تا با یادآوری آن مفاهیم مرتبط با آن را به خاطر آورید ، درست شبیه نقشه ذهنی تونی بوزان در حقیقت تمام چیزهایی که در حافظه داریم درست شبیه نورون های عصبی مغز به هم ارتباط دارند .
مطالب مرتبط : نقشه ذهنی ، راهنمای کامل و جامع برای طراحی یک نقشه ذهنی
در ضمن یکی از بدترین کار ها در یادداشت برداری ، بازنویسی دوباره متن یادگیری است ولی بهترین راهکار یادداشت برداری به صورت کلمات یا عبارت کلیدی ( شاه کلید ) است.
چون یادداشت برداری خیلی سریع و خلاصه می شود .
مرور مطالب به صورت فعالانه و سریع صورت می گیرد.
دیگر لازم نیست برای مرور کل متن را دوباره خوانی کنید .
کافیست با دیدن کلمه کلیدی ، از ذهن خود استفاده کنید تا مفاهیم را یادآوری کنید .
کلمات کلیدی را به مطالب گذشته مرتبط کنید تا بهتر یادگرفته و درک شوند .
حافظه ما ظرفیت نامحدودی دارد اگر که بتوانید مطالب را به صورت زنجیری به هم وصل کنید نه بصورت فیلم های علمی تخیلی .
کاخ ذهنی ( یا قصر ذهن شرلوک )
یکی از تکنیک های قدرتمند برای تقویت حافظه و تمرکز دوره یونانیان باستان ، که بر اساس حافظه فضایی مغز انسان کار می کند با این روش می توان متن سخنرانی ، اعداد ، تصاویر و هر چیزی را به خاطرسپرد و حتی در سریال شرلوک نقش اصلی داستان با استفاده از تکنیک کاخ ذهنی یا قصر ذهن می توانستند چیزهای زیاد را بخاطربسپارد و صورت لزوم با یادآوری قصر ذهنش یادآوری کند .
به طور مثال خانه شما می تواند اولین کاخ ذهنی یا کاخ حافظه برای استفاده از این روش باشد .
- اول تعداد اتاق های خانه را مشخص کنید مثلا 6 اتاق
- دوم تعداد وسایل بزرگ را در هر اتاق مشخص کنید به طور میانگین 5 عدد
- سوم مسیر از ابتدا ورود به خانه و آخرین نقطه خانه مشخص کنید.
- چهار باید بتوانیم این مسیر را به صورت ذهنی تصور کنید
به طور مثال از درب ورودی خانه شروع کنید تا به آخرین وسایل در آخرین اتاق برسید .
- در گام بعدی می توانید هر چیزی را به تصویر ذهنی تبدیل کنید و به هر وسیله یا ایستگاه ذهنی تا تخیل بی پایان متصل کنید .
سخنرانان رومی برای حفظ متن های سخنرانی از تکنیک کاخ ذهنی یا کاخ حافظه استفاده می کردند تا متن سخنرانیشان را حفظ کنند و همین الان هم بسیاری از افراد برای حفظ فرمول های ریاضی ، فیزیک و شیمی ، متن های مختلف و تصاویر و حتی چند هزار عدد پی از این روش استفاده می کنند .
یکی از موارد مورد علاقه استفاده از تکنیک کاخ ذهنی یا حافظه ، در مسابقات جهانی حافظه است که خیلی هیجان انگیز و جالب است .
همانطور که می توان از روش نقشه ذهنی برای نوشتن یادداشت های بی نظیر استفاده کرد که دارای رنگ ، تصویر هستند ، به گفته قهرمان دو دوره مسابقات حافظه آمریکا رون ویت می شود نکات کلیدی یا عبارت کلیدی ، متن مورد مطالعه را به تصویر تبدیل کرد و در هر ایستگاه ذهنی قرار داد .
نتیجه گیری
منحنی ابینگهاوس ، به طور واضح این حقیقت را بیان می کند که اگر فقط به تکرار کردن متکی باشیم اطلاعات خیلی زیاد در حافظه نمی مانند و باید طبق زمان بندی آنها را مرور کنیم ، پس بهتر است از ابزار های حافظه استفاده کنیم یکی از آنها کاخ ذهنی یا حافظه است .
اگر همان کار قبلی را انجام دهید ، نتیجه گذشته تکرار می شود پس برای گرفتن نتیجه جدید و بهتر باید از تکنیک ها و ابزار جدید استفاده کنید .
