دوره دبیرستان مهمترین دوره تحصیلی قبل از ورود به دانشگاه است زیرا کسانی که در دوره دبیرستان به درستی با روش های مطالعه ، یادگیری و تقویت حافظه آشنا هستند معمولا نتایج بهتری در کنکور و به دنبالش در دانشگاه بدست میارند .
میدونم همتون این میدونید ولی مسیر رسیدن به این مهم ، براتون کمی گیج کننده است ، هیچ کسی یه شب ، به موفقیت نرسیده ، حتی کسانی که ما اونا رو نابغه فرض می کنیم بلکه سال های متمادی تلاش ، این توانمندی بهشون داده که کارایی بالایی در مطالعه و درس خواندن داشته باشند .
در سال های گذشته ، خیلی ها تصور می کردند که نابغه ها ، افراد چپ مغز هستند یعنی کسانی که ریاضیدان هستند ولی در حقیقت ، نابغه کسی نیست جز کسی که می تواند خودش را با شرایط جدید وفق دهد .
یعنی اگر تا به حال ، روش درس خواندن شما همان روش و تکنیک ، خواندن و خواندن و تکرار ، بوده دیگه کافیه
باید این واقعیت باور کنیم که چه بخواهیم یا نخواهیم این روش مطالعه ، صرف خواندن دیگر کارایی ندارد که هیچ بلکه به شما صدمه هم می زند .
چرا بخاطر اینکه زمان ، انرژی ، پول و انگیزه تان در بلند مدت نابود می شود زیرا هیچ چیزی را در بلند مدت نمی توانید بخاطر بیاورید حتی خیلی از تحقیقات نشان میدهند که دوباره خوانی تاثیر چندانی در یادگیری ندارد .
پس حالا اگر متقاعد شده اید که با روش های موثر درس خواندن در دبیرستان آشنا شوید در ادامه مقاله با من همراه باشید .
نکته :
گفتم این نکته هم اضافه کنم ، یک راز برای داشتن حافظه نامحدود است ، اون چیه ؟؟ اگر مطالب با احساس و قلبتون پیوند بدین به نوعی مجبور هستید با خلاقیت و هنر ، مطالب بازسازی کنید و این سبب میشه که مطالب به حافظه بلند مدت منتقل بشن .
اول تعیین برنامه و دفتر برنامه ریزی
قرار نیست چرخ از اول اختراع کنید ولی برنامه درسی رتبه یک کنکور هم برای شما مناسب نیست .
اولین قدم برای یک برنامه ریزی درست و دقیق ، ارزیابی و ثبت کارهای مختلف و چگونگی گذراندن زمانتان است.
به مدت یک هفته این موارد ثبت کنید
- میزان ساعات مطالعه و مرور
- میزان ساعات در دبیرستان
- ساعات سرگرمی و بازی
- وظایف بیرون و داخل خانه
- میزان ساعات خواب
- ساعات تلف کردن وقت ( مثلا دیدن قسمت 525 سریال فلان)
- ورزش
- استراحت کوتاه
- رویداد های خاص ( مثلا جشن تولد ...)
با این کار همان ابتدا با یک حساب ساده ، می دانید که چرا برای مطالعه و درس خواندن وقت کافی ندارید .
به راحتی می توانید فعالیت هایی که زمان و انرژی زیادی می گیرند و در حقیقت چیزی جز وقت تلف کردن نیستند حذف کنید .
البته اشتباه برداشت کنید ، داشتن تفریح و سرگرمی برای داشتن تعادل در زندگی خیلی مهم است .
مطالب مرتبط : چگونه از درس خواندن لذت ببریم و خستگی دور کنیم ؟
اولویت بندی کار ها
بعد از لیست کردن کار های مختلف ، به اولویت بندی می رسیم که از 1 تا 5 به هر مورد امتیاز می دهیم و به این نکته توجه کنید که هر چه قدر برنامه ریزی دقیقی داشته باشید.
نمی توانید تمام کار ها در یک روز انجام دهید پس کمال گرا نباشید و در دام کمال گرایی گیر نکنید زیرا نتیجه ای جز شکست از سراب کمال گرایی برداشت نخواهید کرد .
دفتر برنامه ریزی
زمانی که ساعات مطالعه ( درس خواندن) ، مرور و فعالیت های دیگر در دفتر برنامه ریزی ثبت کنید .
می توانید در ادامه از آن به عنوان یک نقشه راه استفاده کنید و در جهت بهبود برنامه در آینده استفاده کنید .
یک از فوایدی که دفتر برنامه ریزی دارد اینکه روند مطالعه و درس خواندن تبدیل به بازی می شود زیرا می توانید روند پیشرفتتان را بررسی کنید .
همچنین دفتر برنامه ریزی سبب می شود که از قبل خودتان را برای امتحانات آماده کنید چون مدام در حال ثبت روند مطالعه و ساعات درس خواندن هستید ، نیم نگاهی به گذشته ، حال و آینده خواهید داشت .
فایده یادداشت برداری
طی تحقیقی که به عمل آمده ، از دانش آموزانی که فقط از بخشی از مطالب یادداشت برداری کرده بودند .
میزان یادآوری از بخش یادداشت برداری شده 34 درصد
میزان یادآوری از بخشی که یادداشت برداری صورت نگرفته 5 درصد
همین نتایج به صورت واضح و روشن نشان می دهد که یادداشت برداری چقدر در یادگیری و یادآوری موثر است .
مطالب مرتبط : تکنیک یادداشت برداری پروفسور والتر پاوک یا خلاصه نویسی به سبک کرنل
چه بدانید یا نه ، یک تصویر می تواند بیانگر و تداعی کننده چیزهای زیادی باشد ، تصویر قدم زدن دو دوست در هوای بارانی ، همچنین تصاویر دارای بار احساسی هستند و احساسات یکی از عوامل حافظه بلند مدت می باشند .
پس جالب که بدانید برای اینکه مطالب بهتر یادداشت برداری کنید ، بعد از یافتن کلمات کلیدی از انبوه کلمات اضافی یا ارتباط دهنده ، آنها را به تصاویر تبدیل کنید .
و یا اینکه برای هر کلمه یا عبارت کلیدی یک تصویر ( نماد ) بکشید یا انتخاب کنید در واقع با این کار شما در حال خلاصه کردن یا فشرده کردن مطالب هستید .
یادداشت برداری در کلاس
یادداشت برداری در کلاس یکی از چالش های دانش آموزان در کلاس است برای اینکه بتونید هم از بیانات گران قدر معلم استفاده کنید و هم به درستی در کلاس یادداشت برداری کنید .
چند پیشنهاد
- صدای معلم ضبط کنید ( قبلش اجازه بگیرید )
- سریع نوشتن تمرین کنید ( همانند تایپ کردن )
- مفاهیم کلیدی و مهم یادداشت برداری کنید
- از نماد ها استفاده کنید
- ابتدا کلیات یادداشت کنید
- در کنار یادداشت صفحه خالی برای اضافه کردن نکات جدید کنار بگذارید
- از یادداشت از رنگ های مختلف استفاده کنید
- بعد از کلاس یادداشت بردای را کامل کنید .
- تاریخ و ویرایش یادداشت برداری ذکر کنید .
وقتی که در کلاس یادداشت برداری می کنید و صدای معلم ضبط می کنید ، اضطراب کمتری خواهید داشت زیرا می دانید اگر مطالب فراموش کنید یا یادداشت برداری نکرده باشید می توانید بعدا از طریق صدای ضبط شده مطالب جدید به یادداشت برداری اضافه کنید .
سریع نوشتن ، در هر کاری تمرین کنید سریعتر و بهتر خواهید شد ، فقط به تمرین نیاز دارید ، حداقل روزی 20 دقیقه برای سریع نوشتن اختصاص دهید .
حفظ طوطی وار خوبه یا بد
بر اساس نتیجه گیری روانشناسان دانشگاه واشنگتن ( در سنت لوئیس ) بیشتر دانش آموزان از روش صرف خواندن و خواندن طوطی وار ، برای مطالعه کتاب درسی و یادداشت ها استفاده می کنند.
اما این روش نه تنها کارآمد و موثر نیست بلکه بسیار وحشتناک هم است زیرا در بلند مدت ، دانش آموزان هیچ پیشرفتی حاصل نمی کنند .
به طور مثال وقتی دانش آموزان بخشی از کتاب دوباره می خوانند نسبت به کسانی که فقط یک بار کتاب فقط خوانده اند هیچ تفاوتی در یادگیری نخواهند داشت .
باید حداقل یک بار مطالب کتاب بخوانید زیرا باعث می شود که درک درستی از مطالب بدست بیاورید ولی دوباره خوانی مطالب این حس را به شما می دهد که مطالب را می دانید در نتیجه عمیقا مطالب در ذهن پردازش نمی شوند و به نقاط ضعف تان در یادآوری پی نخواهید برد .
بیشتر بخوانید : چگونه درس را حفظ کنیم که از یادمان نرود
در نتیجه دوباره خوانی ، چندان موثر نیست در ادامه مقاله برای دریافت سوالتون همراه باشید .
در اقیانوس سوالات شنا کنید
سوالات زیادی از خود بپرسید به عبارتی شما فقط با شنا در اقیانوس سوالات است که می توانید یادگیری را چند برابر کنید .
در دوره دبیرستان با همین روش طرح سوال توسط معلم به راحتی ، مطالب درسی درک کرده و در امتحانات موفق عمل می کردم زیرا پاسخ دادن به سوال سبب می شوند تا مطالب عمیق تر بفهمید .
در نتیجه اگر شما در دوره دبیرستان هستید طرح سوال و درگیر شدن با سوالات فراموش نکنید حتی اگر پاسخ را نمی دانید .
وقتی که پاسخ سوال را نمی دانید و به اشتباه پاسخ می دهید این باعث می شود تشخیص دهید که چه چیزی را نمی دانید و باید به چه قسمتی از کتاب برگشته و مطالعه کنید .
یکی از روش های مناسب برای درس خواندن در دبیرستان اینکه بعد از یک بار خواندن درس ، سراغ سوالات آخر فصل رفته و سعی کنید به سوالات پاسخ دهید .
زمانی می توانید سریعتر مراحل یادگیری طی کنید که درگیر مطالب کتاب شوید و پاسخ به سوالات یکی از همین ترفند ها هستند .
دانشجو رتبه یک دانشگاه کمبریج ، برای موفقیت و کسب نمرات بالا از طرح سوال استفاده می کردند .
به صورتی که هر فصل انتخاب می کردند و مطالب کتاب ، یادداشت ها را به صورت سوال طراحی کرده ( البته بدون جواب ) و سپس پاسخ هر سوال با صدای بلند ، توضیح می دادند.
البته سوالاتی که به اشتباه پاسخ می دادند را با رنگ قرمز علامت گذاری می کردند تا دفعه بعد به این سوالات بیشتر توجه کنند ( در ادامه هم منبع مربوط به همان سوال مطالعه می کردند با این کار به شدت در زمان و انرژی صرفه جویی می شد )
همین طور که هفته و ماه می گذشت و مطالب مرور می کردند البته نه با دوباره خوانی یا رفتن سراغ یادداشت ها بلکه فقط به لیستی از سوالاتی که قبلا برای هر فصل طراحی کرده بودند .
سوالات سخت تر را با رنگ های متفاوت مشخص می کردند و بیشترین تایم مطالعه را به این گروه سوالات اختصاص داشت.
تکنیک های باستانی حافظه
یکی از کهن ترین روش های تقویت حافظه ، که قدمتی هزاران ساله دارد روش کاخ ذهنی یا کاخ حافظه ( قصر ذهن ) است .
اولین کسی که از روش کاخ حافظه بصورت تصادفی استفاده کرد ، سایمون دیس شاعری یونانی است و در ادامه سخنرانان رومی در عصر حاضر اساتید حافظه و قهرمانان حافظه جهان از روش کاخ ذهنی استفاده می کنند .
حتی الکس مولن قهرمان چند دوره مسابقات حافظه که پزشک هم هستند روش کاخ ذهنی برای یادگیری بهتر مطالب پزشکی توصیه می کنند .
افرادی که از روش کاخ ذهنی یا کاخ حافظه استفاده می کنند به طور میانگین می توانند 5 برابر افرادی که از این روش استفاده نمی کنند بخاطربسپارند.
مثال : وقتی که در لیگ حافظه ، 50 کلمه تصادفی در 1 دقیقه حفظ می کنم ، می توانم حدود 35 تا 47 کلمه یادآوری کنم .
که این کار بدون استفاده از روش کاخ ذهنی ، غیر ممکن است زیرا حافظه کوتاه مدت انسان این توانایی ندارد .
- ظرفیت محدود 7 تایی
- محدودیت در توالی
- محدودیت در نگهداری اطلاعات ( کمتر از یک دقیقه )
در حقیت روش کاخ ذهنی در ترکیب با تصویرسازی ذهنی است یعنی اطلاعات به تصاویر ذهنی تبدیل می شوند و در جایگاه های ذهنی قرار می گیرند .
چیزی شبیه سریال شرلوک هلمز که بازیگر اصلی ( بندیکت کامبربچ) داستان مطالب بسیاری از کاخ حافظه اش یادآوری می کرد و همچنین نیاز به تمرکز و سکوت داشت .
در مسابقات حافظه ، داشتن محافظ گوش خیلی اهمیت دارد چون وقتی که در حال حفظ 80 رقم ، 50 کلمه ، 30 تصویر تصادفی و یا 30 اسم و چهره هستید کمترین صدا سبب حواس پرتی می شود .
حواس پرتی مساوی است با کد گذاری نادرست اطلاعات و یادآوری ناقص و در نتیجه از دست دادن امتیازات
به نظر من یکی از بهترین روش های درس خواندن در دبیرستان استفاده از تکنیک کاخ ذهنی است هر چه قدر بیشتر از این تکنیک استفاده کنید در آن ماهرتر می شوید و محدودیتی هم وجود ندارد .
مثلا شرکت کننده کانادایی که به تازگی با این روش آشنا شده می تواند 50 کلمه تصادفی در 30 ثانیه حفظ کند و این واقعا شگفت انگیزه کاری که از 10000 نفر کمتر کسی می تواند انجام دهد .
تمرین :
این کلمات حفظ کنید کتاب ، ماشین ، بیگانه ، آزادی ، پرواز ، فوتبال ، چای ، تابلو ، شکلات و مشکلات
ابتدا هر کلمه به تصویر تبدیل کنید تصاویر ذهنی که برایتان قابل درک هستند مثلا برای به تصویر تبدیل کردند کتاب ، همان تصویری که ابتدا در ذهن ظاهر می شود کافیست نیازی به تصویرسازی اضافی ندارید و بقیه کلمات همینطور
سپس هر تصویر ذهنی به مکان های مختلف ، متصل کنید مثلا تصویر ذهنی کتاب به صندوق پستی دم در مرتبط کنید.
مطالب مرتبط : بهبود حافظه تصویری ؛ چطور هر چیزی به راحتی تصور کنیم و به حافظه بسپاریم
کتابی بزرگ در حال خارج شدن از صندوق پستی در حالی که به شدت در آن گیر کرده .....
تمرین دوم : چند صفحه از کتاب درسی انتخاب کنید و فقط برای تمرین و تست ، مطالبش را به تصویر تبدیل کنید و از انجامش لذت ببرید .
بخاطر اینکه قرار نیست فقط با تکراررررررررر مطالب درک کنید بلکه باید به شکل فیلم سینمایی مطالب درسی تصور کنید .
مثال : وقتی که در حال یادگیری نحوه انتقال الکتریسته توسط نورون هستید می دانید که غلافی از جنس چربی( فسفولیپید) اطراف نورون را گرفته است.
این غلاف به نورون کمک می کند تا الکتریسته را سریعتر منتقل کند .
می توانید از مثال شلنگ آب برای این مورد استفاده کنید ، جریان الکتریسته همان جریان آب است که وقتی که شلنگ سوارخ می شود سرعت جریان آب کاهش پیدا می کند .
همین مورد نیز در غلاف میلین اتفاق می افتد زمانی که پیر می شویم غلاف میلین شکسته می شود و سرعت انتقال کندتر می شود .
سخن پایانی
حتی برای تست هم شده از روش های تقویت حافظه استفاده کنید بخصوص تکنیک کاخ ذهنی ، روشی که فقط برای مسیر یابی از آن استفاده می کنیم .
مثلا از کدوم راه برم می رسم به فروشگاه فلانی ...
حالا وقتش رسیده که همانند خیلی از افراد ، کمی ذهنتان را تمرین داده و تقویت کنید
